نسخ خطی » اخلاق » لوامع الاشراق فی مكارم الاخلاق (اخلاق جلالی)

لوامع الاشراق فی مكارم الاخلاق (اخلاق جلالی)

اخلاق

تاریخ ثبت : شنبه 11 خرداد1392


تعداد بازدید : 3183


کاتب : الله بخش بن شمس الدين لنكاهوری
تاريخ تصوير برداري : جمادی الثانی 967.
نوع خط : نستعليق
عناوين ديگر / مهرها : عناوين، آيات و برخی مطالب با مركب قرمز.
محل نگهداري : خصوصی
اندازه صفحات : 13*21.5
پيگيري : 045
توضيحات :
ملاحظات/خصوصيات : جلد تیماج قهوه‌ای. آثار صحّافی در برخی صفحات. ناقص الاول(چهار صفحه اول افتاده)
جهت برگه : افقي
تاريخ تصوير برداري : 13911100
مولف : محمد بن اسعد، جلال الدين دوانی، 830 – 908؟ق
مترجم : -
تاريخ تاليف يا ترجمه : 882 ق؟
زبان : فارسی
تعداد صفحات : 170
تعداد سطر : 21
آغاز : العالمين انوار رأفته و لا زال اعلام رفعته
انجام : فأيدهما بمزيد التأييد و الامتنان بحق محمد و آله و إخوانه من ذوی العيان.
تعداد آيتم : 88
کتاب شناسي :

«اخلاق جلالی » یا «لوامع الاشراق فی مکارم الاخلاق » که به کتاب «فی علم اخلاق » نیز مرسوم است، این کتاب به ازون حسن بیک آق قویونلو (871 - 882) اهدا گشته و برای فرزندش سلطان خلیل نوشته شده و تدوین آن از سال 872 تا 882 به طول انجامیده است. مؤلف در این رساله عبارات مهمی از اخلاق ناصری را عینا نقل و قسمتهایی از آن را خلاصه و برخی را نیز حذف کرده است و در عین حال، حکایات و اشارات و نکته­هایی را به آن افزوده است. از نظر «ویکنس»، رساله دوانی «اولین رساله اخلاقی مهم اسلامی بود که نظر غرب را جلب کرد» و در کنار اخلاق محسنی نوشته ملاحسین کاشفی تا پایان حاکمیت انگلستان در شبه جزیره هند، جزء کتابهای درسی بود. بیشتر محققین غربی از طریق این کتاب با اخلاق ناصری آشنا شده و آن را ارزیابی کرده اند. محقق دوانی همان تقسیمات سه گانه خواجه نصیر را حفظ کرده؛ ولی به جای «مقالات » عنوان «لوامع » را انتخاب نموده که نشانگر فرق دو دیدگاه مشائی خواجه و اشراقی دوانی است. و «تامسون » گزیده ای از آن را تحت عنوان «فلسفه عملی مسلمانان» در لندن ترجمه و چاپ کرده است و یک بار هم در لکنهو در سال 1318هـ.ق چاپ سنگی شده است. این کتاب دارای نسخه های فراوانی است. اخیراً این کتاب با نام «اخلاق جلالی» به تصحیح استاد عبدالله مسعودی آرانی، توسط انتشارات اطلاعات تهران در 1050 نسخه چاپ شده اس ت. استاد مسعودی برای تصحیح این کتاب به هفت نسخه­ی خطی مراجعه کرده است؛ از جمله همین نسخه که تصویر آن تقدیم می شود. محمد رضا رمضانی بیدگلی، بهمن 1391.

جلال الدین دوانی را گاه فاضل دوانی و گاه علامه دوانی گویند و فلاسفه هم او را محقق دوانی می خوانند. وی از اولاد ابوبکر و معروف به صدیقی است؛ ولی شیعیان ترجیح می دهند که او را از اخلاف محمد بن ابی بکر بدانند. پدر وی، سعد الدین ملقب به اسعد از علمای کازرون و دوان است که بیشتر در شیراز تحصیل کرده و پس از پایان تحصیلات خود به دوان برگشته و امور مذهبی مردم آنجا را به عهده گرفته است. دوان، قریه ای است در دو فرسنگی شمال کازرون که 24 فرسنگ از شیراز فاصله دارد. ملا جلال علاوه بر پدرش، محافل درس محی الدین کوش کناری، خواجه حسن شاه بقال، همام الدین کلباری، شیخ صفی الدین ایجی و قوام الدین کرباسی. را نیز درک کرد.

آثار: جلال الدین دوانی در بیشتر علوم عصر خویش بویژه فلسفه و کلام و ریاضی و... تألیفاتی دارد که در زمان حیات وی در حوزه­های علمی به عنوان کتب درسی مورد توجه بوده است. از حیث کمیت، آقای مدرسی در ریحانة الادب،29 عنوان اثر را برای وی برشمرده است و در دائرة المعارف دهخدا،26 عنوان و در دائرة المعارف مطبوعات 24 اثر و در ذریعه نیز حدود 10 عنوان ذکر شده است. آقای علی دوانی در «شرح احوال جلال الدین دوانی »،63 اثر را همراه توضیحات لازم مطرح نموده است:7 اثر در تفسیر،23 اثر در حکمت و فلسفه، 8 اثر در فقه و اصول و همین تعداد در منطق،7 اثر در ادبیات و 6 اثر در ریاضیات و هیئت و هندسه و 4 اثر متفرقه.

توضیحات بیشتر، ر.ک.به:

http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/84402

نسخه خطی نسخ خطی